(Μετάφραση: Χαράλαμπος Παναγιωτόπουλος)
(...)
Βίνσεντ Μπέρναρντ: Πώς θα περιγράφατε την εξέλιξη της ταυτότητας της Διεθνούς Επιτροπής του Ερυθρού Σταυρού;
Πέτερ Μάουρερ: Αυτό που μου έκανε εντύπωση κατά τους πρώτους μήνες που ήμουν στον οργανισμό είναι η ισχυρή ταυτότητα γύρω από τον τρόπο δράσης μας: η αποφασιστικότητα να είμαστε κοντά στα θύματα, να βασίζουμε τη δράση μας ανταποκρινόμενοι σε ανάγκες κι όχι σε πολιτικά προγράμματα, να θέτουμε σε πλαίσιο την ανθρωπιστική ανταπόκριση και να επανενώνουμε δραστηριότητες που στοχεύουν στη βοήθεια, την προστασία και την πρόληψη. Σε καταστάσεις ένοπλης σύρραξης, οι πληθυσμοί επηρεάζονται από την ένοπλη βία και τον εκτοπισμό ως άμεσο αποτέλεσμα αποφάσεων των μερών. Σε αυτό το πλαίσιο, οι δραστηριότητες που στοχεύουν στη βοήθεια, την προστασία, και την πρόληψη αδιαμφισβήτητα συνδέονται. Δεν θα μπορέσει κάποιος να παράσχει είτε βοήθεια είτε προστασία σε ευπαθείς ομάδες χωρίς να αντιμετωπίσει το ρόλο και τις πολιτικές των εμπόλεμων σε σχέση με αυτούς τους πληθυσμούς. Κι όμως, όπως έχουμε δει τα τελευταία χρόνια, τα μέρη ένοπλης σύρραξης είναι πιο πειθήνια στην παροχή αρωγής από ότι στην παρακολούθηση και τον έλεγχο των πολιτικών τους απέναντι στους πολίτες. Ενώ τα προγράμματα βοήθειας απαιτούν συχνά σημαντικές υλικοτεχνικές μέριμνες κι επιχειρησιακές δυνατότητες, οι στρατηγικές προστασίας είναι που μπορούν να εξασφαλίσουν την έγκαιρη κι ανεμπόδιστη πρόσβαση στους πληθυσμούς που κινδυνεύουν. Η σύνδεση των διαφορετικών ιδεών με κατάλληλο τρόπο θα συνεχίσει να είναι μια μεγάλη πρόκληση, και συνάμα ευκαιρία για τον οργανισμό μας.
Δεύτερον, αυτό που ορίζουμε ως κεντρικό στη δράση της Δ.Ε.Ε.Σ. αξίζει επίσης προσεκτική θεώρηση. Τα τελευταία χρόνια, έχουμε δει τη Δ.Ε.Ε.Σ. να ενισχύει τις επιχειρήσεις της σε καταστάσεις βίας πέρα από τις ένοπλες συρράξεις με τη στενή έννοια –με άλλα λόγια, εκείνες που βρίσκονται κάτω από το όριο της εφαρμογής του διεθνούς ανθρωπιστικού δικαίου αλλά χαρακτηρίζονται από άλλες μορφές βίας και ρυθμίζονται από το εσωτερικό δίκαιο και το δίκαιο των ανθρώπινων δικαιωμάτων. Καταλήγουμε να δουλεύουμε όλο και περισσότερο σε εύθραυστα πλαίσια εκτός των ένοπλων συρράξεων, και συμμερίζομαι τη σκέψη που έχει οδηγήσει σε αυτή την κατεύθυνση. Την ίδια στιγμή, η εντύπωση ότι υπάρχουν λιγότερες ένοπλες συρράξεις μου φαίνεται παραπλανητική· το πρόσφατο παρελθόν μας έχει δείξει σαφώς το αντίθετο. Μάλιστα, ενώ υπάρχουν σίγουρα λιγότερες παραδοσιακές διακρατικές ένοπλες συρράξεις, η ανάλυση των καταστάσεων στις οποίες δουλεύουμε σήμερα δείχνει ότι κινούμαστε προς ένα μέλλον στο οποίο θα μπορούσε να υπάρχει μια συνέχιση ή ακόμα και μια αύξηση στις συμβατικές συρράξεις ανάμεσα σε ένοπλους εμπόλεμους, δηλαδή κρατικούς και μη κρατικούς δρώντες, περιλαμβανομένων συγκρουσιακών προτύπων που νομίζαμε ότι είχαν ξεπεραστεί αρκετά χρόνια πριν.
Επομένως νομίζω ότι είναι σημαντικό να συγκεντρωθούμε στην πηγή και τον πυρήνα της εντολής, δηλαδή, τις ένοπλες συρράξεις κι άλλες καταστάσεις βίας και το έργο της προστασίας των άμαχων πληθυσμών. Κύριες περιοχές δράσης περιλαμβάνουν, αρκετά λογικά, την υγεία, το νερό, και την υγειονομία, όπως επίσης την τροφή και τη διατροφή σε ευαίσθητες κοινωνίες. Πέρα από αυτές τις κεντρικές δραστηριότητες, έχουμε όλοι επίγνωση ότι ο κόσμος είναι πιο περίπλοκος, ότι τα προβλήματα συνδέονται, ότι δεν υπάρχουν αυστηρά σύνορα ανάμεσα σε μια θεματική περιοχή και μια άλλη, και ότι πρέπει να είμαστε ευέλικτοι, όπως στο παρελθόν, ώστε να μπορέσουμε να καθοδηγήσουμε τη δράση μας προς τις πιο πιεστικές ανθρωπιστικές ανάγκες. Η πρώτη μου εντύπωση, μετά από αρκετούς μήνες στην ηγεσία της Δ.Ε.Ε.Σ., είναι πως είμαστε σε μεγάλο βαθμό εύστοχοι και πως οι δραστηριότητές μας αντιμετωπίζουν τον πυρήνα της εντολής μας.
(...)
Β.Μπ.: Τι το μοναδικό έχει η Δ.Ε.Ε.Σ. σήμερα;
Π.Μ.: Η ειδικότητα της Δ.Ε.Ε.Σ. εδράζεται στην κεντρική εντολή της. Ένα από τα ερωτήματα για τα οποία ήμουν πολύ ανήσυχος κατά τις πρώτες μου αποστολές στο πεδίο ήταν κατά πόσο η δράση της Δ.Ε.Ε.Σ. στο πεδίο μπορούσε να ταυτοποιηθεί ξεκάθαρα και να συνδεθεί με τις βασικές αποστολές και την ταυτότητα του οργανισμού. Είναι αυτό που κάνουμε λογικά συνεπές με την εντολή μας; Υπάρχουν τομείς δράσης που μου φαίνονται στρατηγικά σημαντικές. Για παράδειγμα, δεν μπορώ να φανταστώ τη Δ.Ε.Ε.Σ. στο μέλλον να μην έχει πολύ ξεκάθαρο όραμα και πολύ προηγμένη γνώση στον τομέα της ιατρικής βοήθειας και της παροχής υπηρεσιών υγείας σε καιρούς κρίσης. Παρομοίως, δεν μπορώ να φανταστώ μια Δ.Ε.Ε.Σ. που να μην είναι πολύ δυνατή σε όλα τα θέματα που σχετίζονται με την προστασία των κρατούμενων: τα νοσοκομεία κι οι φυλακές είναι μέρη όπου η Δ.Ε.Ε.Σ. πρέπει να είναι παρούσα. Πέρα από αυτό, μπορούμε να συζητήσουμε τι συνιστά τον πυρήνα μας και τι πηγαίνει πέρα από αυτόν. Το γεγονός ότι ζούμε σε ένα κόσμο όπου η λέξη «ανθρωπιστικός» χρησιμοποιείται με τέτοιο διευρυμένο τρόπο με ωθεί να είμαι τόσο ακριβής σχετικά με το γεγονός ότι αυτό που κάνουμε συνδέεται με μια ξεκάθαρη εντολή και ταυτότητα για τον οργανισμό.
Πρέπει να είμαστε ξεκάθαροι σχετικά με το γεγονός ότι οτιδήποτε κάνουμε πρέπει να συνδέεται με τις ένοπλες συρράξεις κι άλλες καταστάσεις βίας, κι ότι πάντα θα περιθάλπουμε τους τραυματίες και τους ασθενείς στο πεδίο της μάχης, θα προσέχουμε και θα παρακολουθούμε την κατάσταση των κρατούμενων, και θα προσπαθούμε να υποστηρίξουμε αποτελεσματικά συστήματα υγειονομικής περίθαλψης και άλλες βασικές ανθρωπιστικές ανάγκες που μπορούν να σώσουν ζωές σε καιρούς κρίσης. Ο πυρήνας της δράσης μας θα συνεχίσει να είναι να αποστέλλουμε ουσιαστική επείγουσα βοήθεια σε πληθυσμούς που βρίσκονται σε ανάγκη. Για εμένα, αυτό είναι που πραγματικά συνιστά την ταυτότητά μας.
Κατά την πρόσφατη επίσκεψή μου στο ορθοπαιδικό κέντρο της Δ.Ε.Ε.Σ. στην Καμπούλ, μου φαινόταν προφανές πως αυτό που κάνουμε δεν είναι μόνο χρήσιμο, αλλά και θεμελιώδες για την αποστολή της Δ.Ε.Ε.Σ. να παράσχει βοήθεια και προστασία σε όλους εκείνους που βρίσκονται σε ανάγκη. Εκεί περιθάλπονται θύματα πολέμου, αλλά δεν είναι οι μόνοι. Και νομίζω πως είναι βασικό να έχουμε ένα ορθοπαιδικό κέντρο που δεν περιορίζεται στην περίθαλψη των θυμάτων πολέμου, αλλά που επίσης ανταποκρίνεται στης ευρύτερες ορθοπαιδικές ανάγκες της κοινότητας. Παρόλα αυτά, είναι ακόμα σημαντικό οι δραστηριότητες της Δ.Ε.Ε.Σ. να προέρχονται από την κεντρική εντολή της. Δεν βλέπω κανένα πλεονέκτημα στο να επιτρέψουμε στους εαυτούς μας να προσελκυστούμε σε ένα υπερβολικά ευρύ φάσμα δραστηριοτήτων. Αυτό θα μας μετέτρεπε σε ένα παραδοσιακό οργανισμό ανάπτυξης. Θα εξαπατούσαμε τους εαυτούς μας, αλλά και την ανθρωπιστική κοινότητα, αν δεν μας απασχολούσε πάντα πρώτα και κύρια να εκπληρώσουμε την αποστολή μας. Ο στόχος δεν είναι να εμπλακούμε σε δραστηριότητες που άλλοι ίσως μπορούν να κάνουν καλύτερα.
(...)
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου